عناوین محتوای این صفحه
امروزه با توجه به پیشرفت و توسعه تجارت و پیدایش شیوه های جدید کسب و کار و همچنین افزایش رقابت در صنایع و بعضا کم شدن حاشیه سود محصولات، واحد های کسبی به اهمیت داشتن اطلاعات دقیق و شفاف از وضعیت کسب و کار خود پی برده اند و این نیاز تنها با وجود یک حسابدار با مهارت های خاص پر می شود، این مسئله باعث به وجود آمدن یک بازار کار وسیع در زمینه کار مالی برای حسابداران شده است در این مقاله قصد داریم به شرح وظایف یک حسابدار بپردازیم.
وظایف حسابدار بر اساس بازه های زمانی
وظایف اصلی یک حسابدار بسیار متفاوت است و می توان این وظایف را به بازه های زمانی روزانه، ماهانه، فصلی و سالانه تقسیم بندی کرد.
وظایف روزانه
وظایف روزانه بسته به نوع فعالیت و اندازه هر شرکت می تواند بسیار متفاوت باشد، از ثبت فاکتور های فروش و خرید گرفته تا کنترل ورود و خروج انبار و ثبت گردش مالی بانکها و صندوق ها؛ در نهایت تجمیع همین اطلاعات روزانه است که می تواند منجر به استخراج گزارش های مالی مورد نیاز هر واحد شود بنابراین این وظایف بسیار مهم و حیاتی است و باید با دقت و وسواس بالایی انجام شوند تا هر اطلاعاتی در جای صحیح خود قرار گیرد.
وظایف هفتگی
حسابدار باید اطلاعات مالی ثبت شده در سیستم حسابداری خود را در پایان هر هفته به دقت به دفتر روزنامه شرکت انتقال دهد و حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز از دفتر روزنامه به دفتر کل منتقل کند. مجموع این فرایند را اصطلاحا تحریر دفاتر می گویند. این عمل بسیار حساس است و در صورت اشتباه یا تاخیر بیشتر از زمان های قانونی می تواند منجر به مردودی دفاتر شرکت شود و تمام زحمات حسابدار را بر باد دهد.
وظایف ماهانه
هر حسابدار در پایان هر ماه وظایف حساس و دقیقی دارد از قبیل محاسبه حقوق و دستمزد کارمندان شرکت بر اساس روزهای کارکرد آنها و محاسبه درست و قانونی مالیات حقوق، به طوری که حقی از کارمند یا شرکت ضایع نشود. همچنین باید به محاسبه و ارسال لیست بیمه کارمندان نیز اقدام شود؛ در برخی از شرکتها در پایان هر ماه اقدام به انبارگردانی و شمارش مانده انبار می گردد تا خطاهای احتمالی و انحرافات طول ماه را پیدا و اصلاح کنند.
وظایف فصلی
وظایف فصلی حسابدار را می توان یکی از حساس ترین وظایف او دانست چرا که در پایان هر فصل زمان ارسال اظهارنامه ارزش افزوده و ارسال گزارش فصلی فرا می رسد که حسابدار باید با تکیه بر علم خود به قوانین مالیاتی و استانداردهای حسابداری نتیجه و ثمره یک فصل کارکرد خود را به سازمان امورمالیاتی اعلام کند و بروز هر خطایی می تواند منجر به تحمیل جریمه به شرکت گردد.
همچنین حسابداران نباید فراموش کنند که دفاتر قانونی سال بعد را حداکثر باید تا پایان اسفند ماه سال جاری اخذ کنند در غیر این صورت آن دفاتر از پیش مردود است.
وظایف سالانه
پر اهمیت ترین و قطعا حساس ترین بخش وظایف یک حسابدار وظایف پایان سال مالی است که قرار است پرونده یک سال زحمت های او بسته شود این وظایف در گام اول شامل محاسبه عیدی و سنوات کارمندان و کسر مالیات از آنها می شود سپس با اتمام روزهای کاری شرکت اقدام به انبارگردانی و شمارش دقیق موجودی اقلام انبار و حل اختلاف بین آمار سیستم حسابداری و موجودی واقعی انبار می شود.
رفع اختلاف با سایر همکاران و تراز نمودن مانده حساب های مشترک هم می تواند بسیاری از اختلافات انبار یا بانکها را حل کند پس از طی این مراحل نوبت به بستن دوره مالی گذشته و محاسبه سود و زیان شرکت در طی سال عملکرد می رسد و پس از مشخص شدن نتیجه در صورت وجود سود، حسابدار موظف به محاسبه مالیات عملکرد شرکت و محاسبه اندوخته قانونی است.
پس از انجام شدن تمامی این وظایف حسابدار باید یک دوره مالی جدید افتتاح کند و مانده حسابهای دائمی را به دوره جدید منتقل نماید.
سرانجام پس از انجام تمام تکالیف فوق حسابدار در سال مالی جدید اقدام به تهیه صورتهای مالی و ارائه آنها به استفاده کنندگان داخلی و خارجی می نماید.
وظایف حسابدار در زمان رسیدگی مالیاتی
سازمان امور مالیاتی ظرف ۱ سال از تاریخ ارسال اظهارنامه مکلف است به آن رسیدگی کند، شروع این کار با ارسال نامه ارائه اسناد و مدارک آغاز می شود و حسابدار پس از دریافت آن نامه مکلف است کلیه دفاتر،اسناد و مدارک،اظهارنامه های ارسال شده طی سال گذشته به سازمان را به همراه سایر به مامور رسیدگی تحویل و از او برگه به نام صورت مجلس دریافت کند و در صورت نیاز و درخواست مامور رسیدگی ابهامات ممیز را بر طرف کند تا عملیات رسیدگی به خوبی به پایان برسد و منجر به صدور برگ تشخیص نهایی شود.
پس از صدور برگه تشخیص در صورتی که نتیجه مورد قبول شرکت نباشد حسابدار باید در هیات های حل اختلاف مالیاتی شرکت کند و با استفاده از قوانین و مقررات و ارائه توضیحات تکمیلی به هیات نتیجه را تا حد امکان به نفع شرکت تعدیل کند.
سطوح حسابدار بر اساس وظایف
با توجه به حجم بالای کار و نیاز به دقت بالا معمولا در شرکت های بزرگ که حجم کاری بالایی دارند انجام تمامی وظایف ذکر شده در بالا توسط یک شخص ممکن نیست و باعث کاهش دقت در کارها و منجر به تحمیل زیان به واحد تجاری می گردد بنابراین این وظایف در چند سطح زیر تقسیم می شود:
کمک حسابدار
کمک حسابدار معمولا از بین تازه فارغ التحصیلان و افراد با تجربه کاری کم انتخاب می شود و بخش اول یعنی ثبت روزانه اطلاعات واحد تجاری به آنها سپرده می شود تا در کنار تحصیل و کسب درآمد رزومه کاری آنها نیز شکل بگیرد.
حسابدار
حسابدار که وظیفه آنالیز داده های روزانه به سیستم حسابداری و همچنین محاسبات دقیق لیست حقوق کارکنان و تهیه و تکمیل اظهارنامه ارزش افزوده و گزارشات فصلی و سایر امور اجرایی واحد حسابداری را به عهده دارد و معمولا از بین افراد با تجربه تر انتخاب و در این سمت قرار می گیرند.
مدیر مالی
مدیر مالی وظیفه نظارت بر عملکرد سیستم حسابداری و کارمندان این بخش و همچنین تهیه آیین نامه های مالی واحد تجاری، و ارائه آنها به مدیران بالایی جهت تصویب و اجرا را بر عهده دارد و معمولا افراد با تجربه کاری بالا و مسلط به امور حسابداری بیمه، مالیات و قانون کار و …. برای این سمت انتخاب می گردند.