آموزش حسابداری مدیریت و نکته های آن
تنوع حسابداری و اهداف آن عملاً برای تهیه و مهیا سازی اطلاعات با استفاده از معیارهای اندازهگیری فرآیندهای اقتصادی در طول دوره های مختلف و برای ذینفعان مختلف، متعدد است. به طوری که بر همین اساس حسابداری مالی به صورت گذشته نگر و برای تهیه و تنظیم اطلاعات جهت تصمیمگیری کاربران و ذینفعان خارج از سازمان بوده و این در حالی است که حسابداری مدیریت به مدیریت در ارائه حوزه عمل بیشتر در استفاده بهینه تر از اطلاعات برای ترسیم چشماندازهای مدیریت کمک مینماید.
در این صفحه قصد داریم تا شما را با حسابداری مدیریت و نکته های پیرامون آن آشنا نماییم.

اطلاعات حسابداری مدیریت به شدت مورد نیاز است و بمنظور اطمینان بخشی از برنامهریزی، کنترل، ساماندهی و تصمیمگیری صحیح حسب توابع در اختیار و در کنترل است. از طرفی دیگر حسابداری مالی با استفاده از اطلاعات واقعی حقایق زمان را در جهت مسیر تکامل و حرکت شرکت نشان میدهد اما عملاً این اطلاعات نشانی از دلایل و عوامل ایجاد حقایق تحصیلی را نمیدهد.
بنابراین نتایج حاصل از حسابداری مالی را میتوان با کمک از مبانی حسابداری مدیریت مورد بهبود و اثربخشی بیشتر قرار داد. در مقابل حسابداری مالی عملاً اطلاعات حسابداری مدیریت ماهیت هنجاری ندارند اما برعکس اطلاعات حسابداری مدیریت در جهت ایجاد جهتگیری ها و ایده های آینده نگری امری عملی است. حسابداری مدیریتی بر استفاده از اطلاعات حسابداری برای مدیران در سازمان ها، جهت مهیا کردن آن ها برای تصمیمسازی کسب و کار آگاهانه تأکید دارد که به آن ها اجازه میدهد تا کارکردهای کنترل و مدیریتشان را بهتر تجهیز نمایند.
مؤسسه حسابداران رسمی امریکا (AICPA) بیان داشته است که حسابداری مدیریت در عمل به گسترش در سه حوزه زیر میانجامد:
- مدیریت راهبردی- ارتقای نقش حسابدار مدیریت به عنوان یک شریک راهبردی در سازمان
- مدیریت عملکرد- توسعه عملکرد تصمیمگیری کسب و کار و مدیریت عملکرد سازمان
- مدیریت ریسک- مشارکت در چارچوب ها و شیوه ها برای شناسایی، اندازهگیری، مدیریت و گزارشگری ریسک ها و دستیابی به اهداف
تفاوت های حسابداری مالی و حسابداری مدیریت
در مقابل اطلاعات حسابداری مالی، اطلاعات حسابداری مدیریتی این خصوصیات را دارند:
- حسابداری مدیریت نگاه رو به جلو دارد نه نگاه تاریخی.
- برای پشتیبانی از تصمیمگیری بطور کلی مبتنی بر مدل با درجهای از انتزاع هستند نه موارد خاص.
- برای استفاده در سازمان طراحی شده است. بجای اینکه برای استفاده ذینفعان، بستانکاران و قانونگذاران در نظر گرفته باشد.
- معمولاً محرمانه بوده و توسط مدیران استفاده میشود و به شکل گزارشگری عمومی نیست.
- با ارجاع به احتیاجات مدیران محاسبه میشود و اغلب توسط سامانه های اطلاعات مدیریت استفاده میشود و به شکل ارجاع به استانداردهای عمومی حسابداری مالی نیست.
با تکنیک های حسابداری مدیریت آشنا شوید!
حسابداری مدیریت به مدیران در هنگام تصمیمگیری های دشوار کمک میکند. حسابداری مدیریت یک فرآیند درون محور است که اطلاعات مالی و عملیاتی واقعی را به مدیران ارائه میکند. استراتژی ها معمولاً آیندهنگرانه هستند و محرمانه نگهداری میشوند. در حسابداری مدیریت از تکنیک های مختلفی برای ارزیابی هزینه، سود و برنامهریزی استفاده میگردد که برخی از آن ها نیازمند شرکت در دوره های آموزش حسابداری مدیریت است. اگر مدیر کسب و کاری هستید یا در عرصهی کسب و کارهای مدیریت شرکت مشغول به کار هستید، لازم است که از تکنیک های حسابداری در مدیریت استفاده کنید و در صورت لزوم دوره هایی جهت آموزش حسابداری مقدماتی تا پیشرفته را برای آشنایی کارکنان با حسابداری مدیریت برگزار کنید. در ذیل، به تعدادی از تکنیک های حسابداری مدیریت اشاره میکنیم:
برنامهریزی مالی
برنامهریزی مالی، عمل تصمیمگیری از قبل در مورد فعالیت های مالی لازم برای رسیدن به اهداف اولیهی خود است. این اهداف شامل تعیین هر دو اهداف بلند مدت و اهداف کوتاه مدت مالی شرکت، تنظیم سیاست های مالی و توسعهی روش های اجرایی مالی برای رسیدن به اهداف است. نقش سیاست های مالی برای رسیدن به حداکثر بازده سرمایه به کار گرفته شده مورد تأکید قرار گرفته و اهمیت آن را نمیتوان نادیده گرفت. سیاست های مالی ممکن است با تعیین میزان سرمایهی مورد نیاز، منابع بودجه، تعیین و توزیع درآمد و تعیین سطح سرمایهگذاری بهینه روی دارایی های مختلف تاثیر داشته باشد.
تحلیل صورت های مالی
تجزیه و تحلیل تلاشی برای تعیین اهمیت و معناداری داده صورت های مالی است بهطوریکه پیشبینی را بتوان از طریق چشماندازها برای درآمدهای آینده، توانایی پرداخت بهره و سر رسیدهای بدهی و سودآوری، یک سیاست تقسیم سود منطقی انجام داد. تکنیک های چنین تحلیلی، صورت های مالی قیاسی، تحلیل روند، صورت های جریان وجوه نقد و تحلیل نسبت هستند. این تجزیه و تحلیل به ارائه اطلاعاتی منجر میشود که به مدیران اجرایی، سرمایهگذاران و اعتباردهندگان کمک خواهد کرد.
بهای تمام شدهی تاریخی
بهای تمام شدهی تاریخی مبلغی است که در ازای آن خریدار و فروشنده دارایی را با پول مبادله میکنند. حسابداری بهای تمام شدهی تاریخی، داده های گذشته را برای مدیریت هزینه های مربوط به هزینهی هر نیروی کار، فرآیند و بخش فراهم میکند. به طوری که این نوع حسابداری با هزینه های استاندارد مقایسه شود. چنین مقایسهای ممکن است برای مدیریت برای کنترل هزینه و برای برنامهریزی های آینده مفید باشد.
هزینهیابی استاندارد
هزینهیابی استاندارد یک روش ثبت معاملات حسابداری در هزینه های مورد انتظار و سپس تحلیل تفاوت بین هزینه های استاندارد و هزینه های واقعی است. در حالی که این کار، روش جدیدی نیست، سرعتی که در آن این اطلاعات را میتوان تحلیل کرد، قطعاً تغییر یافته است. با استفاده از سیستم های اطلاعات حسابداری مدرن، صاحبان کسب و کار کوچک میتوانند به طور همزمان به بررسی واریانس های بین هزینه های واقعی و استاندارد به محض اینکه مواد خریداری شده و محصولات تولید شد، بپردازند.
کنترل بودجه و بودجهبندی
حسابدار مدیریت از ابزار کنترل بودجه برای برنامهریزی و کنترل فعالیت های مختلف کسب و کار استفاده میکند. کنترل بودجه یک روش مهم برای هدایت عملیات های کسب و کار در یک جهت موردنظر مانند رسیدن به بازده سرمایهگذاری رضایتبخش است. در حسابداری مدیریت، بودجهبندی برای کنترل تولید و عملیات های تولید آینده انجام میگیرد.
اگرچه از حسابداری مدیریت میتوان برای سایر صنایع استفاده کرد ولی اغلب در یک محیط تولیدمحور و قابلسنجش به کار میرود. فرایند بودجهبندی به آمار و ارقام تولید در گذشته، هزینه های مواد اولیه، هزینه های نیروی کار و متوسط ساعاتی که از نیروی کار برای انجام وظایف و فرایند های خاص استفاده میگردد. این بودجه پسازآن بهعنوان یک ابزار اندازهگیری استفاده میشود. تحلیل واریانس برای اطمینان از پایبندی به بودجه و ارائه اطلاعات لازم برای اصلاح هرگونه انحراف احتمالی بهکار میرود.
هزینهیابی نهایی
حسابدار مدیریت از روش هزینهیابی نهایی، هزینهیابی تفاضلی و تحلیل سر به سر برای کنترل هزینه، برای تصمیمگیری و به حداکثر رساندن سود استفاده میکند.
صورتحساب جریان وجوه نقد
در صورتحساب جریان وجوه مبتنی بر افزایش یا کاهش سرمایه در گردش در برنامهریزی مالی دراز مدت بسیار مفید است. ممکن است هنگامی که صورتحساب جریان وجوه آشکار میشود سرمایه در گردش کافی وجود داشته باشد ولی این شرکت نتواند بدهی های جاری خود را بپردازد. این مشکل ممکن است به دلیل تجمع موجودی و افزایش بدهکاران تجاری باشد.
در چنین وضعیتی، یک صورت جریان وجوه نقد مفیدتر است. چون اطلاعات دقیق از جریانات نقدی ورودی و خروجی ارائه میدهد. صورت جریان وجوه نقد یک ابزار مهم کنترل وجوه نقدی است چرا که منابع جریان های نقدی ورودی را خلاصه میکند و از جریان های نقدی خروجی شرکت در طول یک دورهی خاص مثلاً یک ماه یا یک سال استفاده میکند. این صورتحساب، ابزار بسیار مفید برای تجزیهوتحلیل نقدینگی شرکت است.
تصمیمگیری درباره پروژه
هر زمان که گزینه های مختلفی برای انجام یک کار خاص وجود دارد، لازم است بهترین گزینه را از تمام گزینه ها انتخاب کنید. این امر مستلزم تصمیمگیری در بخش مدیریت است. حسابداری مدیریت از طریق تکنیک های هزینهیابی نهایی، بودجهبندی سرمایه، هزینهیابی تفاضلی به انتخاب بهترین گزینه که سود حاصل از کسب و کار را به حداکثر خواهد رساند کمک میکند. مدیران از حسابداری مدیریت مانند هزینهیابی به منظور ارزیابی هزینه ها و سود انجام یک پروژه استفاده میکنند.
حسابداری تجدید ارزیابی
حسابداری مدیریت از طریق این روش از نگهداری و حفظ سرمایه شرکت اطمینان مییابد. همچنین از این طریق تأثیر تغییرات در قیمت ها بر تهیه صورت های مالی را مدنظر قرار میدهند.
روشهای آماری و گرافیکی
حسابدار مدیریت از تکنیک های مختلف آماری و گرافیکی بهمنظور ارائه اطلاعات معنیدارتر و ارائه همان اطلاعات به شکلی استفاده میکند که ممکن است به مدیریت در تصمیمگیری کمک کند. تکنیک های مورد استفاده، نمودار فروش و درآمدها، نمودار سرمایهگذاری، برنامهریزی خطی، کنترل کیفیت آماری و غیره هستند.
هزینهیابی بر مبنای فعالیت
هزینهیابی مبتنی بر فعالیت یا ABC ، یک روش حسابداری است که هزینه های مربوط به فعالیت ها را بر اساس میزان مصرف منابع تخصیص میدهد. فعالیت ها میتواند به محصولات، خدمات و پروژه ها مربوط باشد. این نوع هزینهیابی به هزینه سربار کمتر نسبت به روش های هزینهیابی معمول منجر میگردد. این سیستم اطلاعاتی هزینهیابی را برای تصمیمات استراتژیک و غیر استراتژیک که تحت تأثیر حجم فعالیت هستند برای مدیر فراهم میکند. یک استراتژی بلند مدت است و در مورد هزینه ها کاربرد دارد.
تحلیل سود – هزینه
یک اصطلاح کلی برای مقایسهی هزینه های استراتژی کسب و کار با نتایج پیشبینی شدهی آن است. در این تحلیل این هر دو سود و هزینه های محسوس و نامحسوس در نظر گرفته میشود. تجزیه و تحلیل سود – هزینه معمولاً به معیارهای مالی مانند ارزش خالص فعلی، ارزش فعلی هزینه و ارزش فعلی منابع متکی است.
انتقال اطلاعات
موفقیت یا عدم موفقیت مدیریت وابسته به این واقعیت است که آیا اطلاعات موردنیاز به مدیریت به شکل مناسب و در زمان مناسب ارائه شده است تا بتوانند وظایف برنامهریزی، کنترل و تصمیمگیری را به نحوی مؤثر انجام دهند. حسابدار مدیریت، گزارش های لازم را با انتخاب داده های مناسب، سازماندهی داده ها و انتخاب روش مناسب گزارش برای ارائه اطلاعات به سطوح مختلف آماده میکند.